mirror of https://github.com/Idnan/bash-guide.git
Update README.md
This commit is contained in:
Ömer
GitHub
parent
c62a57082d
commit
7e9b59e9fa
173
README.md
173
README.md
|
|
@ -39,7 +39,15 @@ $ echo $AWS_HOME
|
|||
/Users/omergulen/.aws
|
||||
```
|
||||
|
||||
### b. `su` ve `exit`
|
||||
### b. `history`
|
||||
Terminal geçmişini görüntüler.
|
||||
```bash
|
||||
$ history
|
||||
1 whoami
|
||||
2 history
|
||||
```
|
||||
|
||||
### c. `su` ve `exit`
|
||||
`su` kullanıcı değiştirmeye ya da `root` olmaya yarar. `su` komutundan sonra boşluk bırakılırsa `sudo root` yerine geçer.
|
||||
`exit` ise bağlı olunan oturumdan çıkmayı sağlar, kısayolu `CTRL+D` dir.
|
||||
```bash
|
||||
|
|
@ -56,7 +64,7 @@ Password:
|
|||
guest@host:#
|
||||
```
|
||||
|
||||
### c. `whatis`
|
||||
### d. `whatis`
|
||||
whatis kullanıcı komutları, sistem çağrıları, kütüphane fonksiyonları ve manuel sayfasındaki diğer şeylerin açıklamasını görüntüler.
|
||||
```bash
|
||||
whatis bir_sey
|
||||
|
|
@ -67,7 +75,7 @@ $ whatis bash
|
|||
bash (1) - GNU Bourne-Again SHell
|
||||
```
|
||||
|
||||
### d. `whereis`
|
||||
### e. `whereis`
|
||||
whereis çalıştırabilir dosyaları, kaynak kodlarını ve manuel sayfalarını sistem tarafından otomatik oluşturulan bir veri tabanı ile araştırır.
|
||||
```bash
|
||||
whereis isim
|
||||
|
|
@ -78,7 +86,7 @@ $ whereis php
|
|||
/usr/bin/php
|
||||
```
|
||||
|
||||
### e. `which`
|
||||
### f. `which`
|
||||
which çalıştırabilir dosyaları belirtilmiş bir PATH (yol) içerisinde arar. Bu komut aranan çalıştırabilirlerin tam yolunu yazdırır.
|
||||
```bash
|
||||
which program_adi
|
||||
|
|
@ -89,7 +97,7 @@ $ which php
|
|||
/c/xampp/php/php
|
||||
```
|
||||
|
||||
### f. `clear`
|
||||
### g. `clear`
|
||||
Pencere içeriğini temizler. `CTRL + L` kısayolu da aynı görevi görür.
|
||||
|
||||
## 1.1. Dosya Komutları
|
||||
|
|
@ -97,7 +105,7 @@ Pencere içeriğini temizler. `CTRL + L` kısayolu da aynı görevi görür.
|
|||
<tr>
|
||||
<td><a href="#a-cat">cat</a></td>
|
||||
<td><a href="#b-chmod">chmod</a></td>
|
||||
<td><a href="#c-chown">chown</a></td>
|
||||
<td><a href="#c-chown-ve-chgrp">chown ve chgrp</a></td>
|
||||
<td><a href="#d-cp">cp</a></td>
|
||||
<td><a href="#e-diff">diff</a></td>
|
||||
<td><a href="#f-file">file</a></td>
|
||||
|
|
@ -108,15 +116,17 @@ Pencere içeriğini temizler. `CTRL + L` kısayolu da aynı görevi görür.
|
|||
<td><a href="#k-head">head</a></td>
|
||||
</tr>
|
||||
<tr>
|
||||
<td><a href="#l-lpq">lpq</a></td>
|
||||
<td><a href="#m-lpr">lpr</a></td>
|
||||
<td><a href="#n-lprm">lprm</a></td>
|
||||
<td><a href="#o-ls">ls</a></td>
|
||||
<td><a href="#p-more">more</a></td>
|
||||
<td><a href="#q-mv">mv</a></td>
|
||||
<td><a href="#r-rm">rm</a></td>
|
||||
<td><a href="#s-tail">tail</a></td>
|
||||
<td><a href="#t-touch">touch</a></td>
|
||||
<td><a href="#l-less">less</a></td>
|
||||
<td><a href="#m-lpq">lpq</a></td>
|
||||
<td><a href="#n-lpr">lpr</a></td>
|
||||
<td><a href="#o-lprm">lprm</a></td>
|
||||
<td><a href="#p-ls">ls</a></td>
|
||||
<td><a href="#q-more">more</a></td>
|
||||
<td><a href="#r-mv">mv</a></td>
|
||||
<td><a href="#s-rm">rm</a></td>
|
||||
<td><a href="#t-tail">tail</a></td>
|
||||
<td><a href="#u-touch">touch</a></td>
|
||||
<td><a href="#v-umask">umask</a></td>
|
||||
</tr>
|
||||
</table>
|
||||
|
||||
|
|
@ -135,19 +145,23 @@ cat dosya1 dosya2 > yeni_birlesmis_dosya
|
|||
cat < dosya1 > dosya2 #dosya 1'i dosya2'ye kopyalar.
|
||||
```
|
||||
|
||||
### b. `chmod`
|
||||
```chmod``` komutu "change mode" yani mod değiştir anlamına karşılık gelmektedir ve dosyanın veya dizinin okunabilir, yazılabilir ve çalıştırabilir olmasını değiştirebilir. Daha fazla bilgi için bu [linki](https://ss64.com/bash/chmod.html) kontrol edin.
|
||||
### b. `chmod`
|
||||
`chmod` komutu "change mode" yani mod değiştir anlamına karşılık gelmektedir ve dosyanın veya dizinin okunabilir, yazılabilir ve çalıştırabilir olmasını değiştirebilir. Daha fazla bilgi için bu [linki](https://ss64.com/bash/chmod.html) kontrol edin.
|
||||
```bash
|
||||
chmod -secenekler dosya_adi
|
||||
chmod +x -w calistir_ama_yazama
|
||||
```
|
||||
|
||||
### c. `chown`
|
||||
chown komutu "change owner" yani sahibini değiştir anlamına karşılık gelmektedir ve verilen dosya veya dizinin sahibini kullanıcı ve grup olarak değiştirebilir. Basit kullanımı önce kullanıcı:grup adı gelir ve sonrasında dosya veya dizin adı verilir.
|
||||
|
||||
### c. `chown` ve `chgrp`
|
||||
`chown` komutu "change owner" yani sahibini değiştir anlamına karşılık gelmektedir ve verilen dosya veya dizinin sahibini kullanıcı ve grup olarak değiştirebilir. Basit kullanımı önce kullanıcı:grup adı gelir ve sonrasında dosya veya dizin adı verilir.
|
||||
```bash
|
||||
chown -secenekler kullanici:grop dosya_adi
|
||||
```
|
||||
|
||||
`chgrp` komutu "change group" anlamından gelir ve dosyanın grubunu değiştirir.
|
||||
|
||||
|
||||
### d. `cp`
|
||||
Dosyaları kopyalar.
|
||||
```bash
|
||||
|
|
@ -207,7 +221,10 @@ Dosyanın ilk 10 satırını yazdırır.
|
|||
head dosya
|
||||
```
|
||||
|
||||
### l. `lpq`
|
||||
### l. `less`
|
||||
`more` gibi kullanılır ama daha çok özelliği vardır.
|
||||
|
||||
### m. `lpq`
|
||||
Yazıcı baskı sırasını yazdırır.
|
||||
```bash
|
||||
lpq
|
||||
|
|
@ -220,19 +237,19 @@ active omergulen 59 deneme 399360 bytes
|
|||
1st omergulen 60 (stdin) 0 bytes
|
||||
```
|
||||
|
||||
### m. `lpr`
|
||||
### n. `lpr`
|
||||
Dosyayı yazıcıdan yazdırır.
|
||||
```bash
|
||||
lpr dosya
|
||||
```
|
||||
|
||||
### n. `lprm`
|
||||
### o. `lprm`
|
||||
Yazıcı baskı sırasından bir iş siler.
|
||||
```bash
|
||||
lprm is_numarasi
|
||||
```
|
||||
|
||||
### o. `ls`
|
||||
### p. `ls`
|
||||
Dosyaları listelemek için kullanılır. Hiç bir yol veya dizin göstermezseniz bulunduğunuz dizinde çalışır. ```-l``` gibi listeleyip daha çok bilgi veren ve ```-a``` gibi tüm dosyaları (gizliler dahil) gösteren parametreleri vardır. Daha detaylı bilgi için [link](https://ss64.com/bash/ls.html).
|
||||
```bash
|
||||
ls secenek
|
||||
|
|
@ -250,13 +267,13 @@ drwxr-xr-x 17 omergulen staff 578 Mar 27 23:36 .git
|
|||
-rwxr-xr-x 1 omergulen staff 2702 Mar 25 18:08 .gitignore
|
||||
</pre>
|
||||
|
||||
### p. `more`
|
||||
### q. `more`
|
||||
Dosyanın ilk kısmını gösterir (```Space``` ile hareket eder ve ```q``` ile çıkılır).
|
||||
```bash
|
||||
more dosya
|
||||
```
|
||||
|
||||
### q. `mv`
|
||||
### r. `mv`
|
||||
Dosyayı taşır.
|
||||
```bash
|
||||
mv dosya1 dosya2
|
||||
|
|
@ -268,7 +285,7 @@ Ayrıca dosyanın ismini değiştirmek için kullanır.
|
|||
mv eski_isim yeni_isim
|
||||
```
|
||||
|
||||
### r. `rm`
|
||||
### s. `rm`
|
||||
Dosyaları silmeye yarar. Bunu bir dizin üzerinde kullanmaya çalışmak hataya yol açar. `rm: directory: is a directory`
|
||||
Dizin silmek için `-r` kullanmalısınız. Silinmeyen dosyaları zorla silmek için de `-f` komutu kullanılmaktadır.
|
||||
```bash
|
||||
|
|
@ -277,14 +294,14 @@ rm dosya
|
|||
|
||||
#### DİKKAT: `rm -rf /` komutu tüm sistemin silinmesine yol açar, sanal makine dışında kullanılması tehlikelidir.
|
||||
|
||||
### s. `tail`
|
||||
### t. `tail`
|
||||
Outputs the last 10 lines of file. Use `-f` to output appended data as the file grows.
|
||||
Dosyanın son 10 satırını yazdırır. `-f` parametresiyle çıktıyı sona ekler dosya büyüdükçe.
|
||||
```bash
|
||||
tail dosya
|
||||
```
|
||||
|
||||
### t. `touch`
|
||||
### u. `touch`
|
||||
Yetki ve zaman etiketini günceller. Böylelikle dosya var olmamışsa yaratır.
|
||||
```bash
|
||||
touch dosya
|
||||
|
|
@ -294,6 +311,17 @@ touch dosya
|
|||
$ touch trick.md
|
||||
```
|
||||
|
||||
### v. `umask`
|
||||
`umask` dosya oluşturma kuralı belirlemek için kullanılır. Default Linux umask'ı = `022`'dir ve anlamı: eğer bir dosya/dizin oluşturursak dosya izinleri `666 - 022 = 644`, dizin izinleri `777-022 = 755` olacaktır. Bu da `umask -S` komutu ile daha anlaşılır bir şekilde görüntülenebilir;
|
||||
```bash
|
||||
$umask
|
||||
0022
|
||||
$umask -S
|
||||
u=rwx,g=rx,o=rx
|
||||
```
|
||||
yani u(owner): için okuma,yazma ve çalıştırma
|
||||
g(group) ve o(others): için okuma ve çalıştırma anlamına gelmektedir.
|
||||
|
||||
## 1.2. Text Komutları
|
||||
|
||||
<table>
|
||||
|
|
@ -313,6 +341,7 @@ $ touch trick.md
|
|||
<td><a href="#k-tr">tr</a></td>
|
||||
<td><a href="#l-uniq">uniq</a></td>
|
||||
<td><a href="#m-wc">wc</a></td>
|
||||
<td><a href="#n->-ve->>">> ve >></a></td>
|
||||
</tr>
|
||||
</table>
|
||||
|
||||
|
|
@ -707,6 +736,10 @@ $ wc ornek.txt
|
|||
```
|
||||
`7459` satır, `15915` kelime ve `398400` karakter içerir.
|
||||
|
||||
|
||||
### n. `>` ve `>>`
|
||||
Komutun çıktısını bir dosyaya yazmaya yararlar. `>` var olan dosyanın üzerine yazar, `>>` ise dosyaya ekleme yapar.
|
||||
|
||||
## 1.3. Dizin Komutları
|
||||
|
||||
<table>
|
||||
|
|
@ -722,11 +755,39 @@ Sizi bir dizinden diğerine taşır(change directory). Aşağıdaki
|
|||
```bash
|
||||
$ cd
|
||||
```
|
||||
komutu sizi `home` dizinine taşır. Bu komut isteğe bağlı `dizin_adi` değişkeni alır ve sizi o dizine götürür.
|
||||
komutu sizi `home` dizinine taşır, `cd ~` 'de aynı işi görür. Bu komut isteğe bağlı `dizin_adi` değişkeni alır ve sizi o dizine götürür.
|
||||
```bash
|
||||
cd dizin_adi
|
||||
```
|
||||
|
||||
`cd ..` bir üst dizine döndürür.
|
||||
```bash
|
||||
$pwd
|
||||
/home/a/b/c/d
|
||||
|
||||
$cd ..
|
||||
$pwd
|
||||
/home/a/b/c
|
||||
|
||||
$cd ..
|
||||
$pwd
|
||||
/home/a/b
|
||||
```
|
||||
|
||||
`cd -` son dizine geri döndürür.
|
||||
```bash
|
||||
$pwd
|
||||
/
|
||||
|
||||
$cd /home
|
||||
$pwd
|
||||
/home
|
||||
|
||||
$cd -
|
||||
$pwd
|
||||
/
|
||||
```
|
||||
|
||||
### b. `mkdir`
|
||||
Yeni dizin oluşturur.
|
||||
```bash
|
||||
|
|
@ -751,7 +812,7 @@ pwd
|
|||
<td><a href="#f-dig">dig</a></td>
|
||||
<td><a href="#g-du">du</a></td>
|
||||
<td><a href="#h-fg">fg</a></td>
|
||||
<td><a href="#i-finger">finger</a></td>
|
||||
<td><a href="#i-finger">finger</a></td>
|
||||
<td><a href="#j-last">last</a></td>
|
||||
<td><a href="#k-man">man</a></td>
|
||||
</tr>
|
||||
|
|
@ -760,18 +821,20 @@ pwd
|
|||
<td><a href="#m-ping">ping</a></td>
|
||||
<td><a href="#n-ps">ps</a></td>
|
||||
<td><a href="#o-quota">quota</a></td>
|
||||
<td><a href="#p-scp">scp</a></td>
|
||||
<td><a href="#q-ssh">ssh</a></td>
|
||||
<td><a href="#r-top">top</a></td>
|
||||
<td><a href="#s-traceroute">traceroute</a></td>
|
||||
<td><a href="#t-uname">uname</a></td>
|
||||
<td><a href="#u-uptime">uptime</a></td>
|
||||
<td><a href="#v-w">w</a></td>
|
||||
<td><a href="#p-reboot">reboot</a></td>
|
||||
<td><a href="#q-shutdown">shutdown</a></td>
|
||||
<td><a href="#r-scp">scp</a></td>
|
||||
<td><a href="#s-ssh">ssh</a></td>
|
||||
<td><a href="#t-top">top</a></td>
|
||||
<td><a href="#u-traceroute">traceroute</a></td>
|
||||
<td><a href="#v-uname">uname</a></td>
|
||||
<td><a href="#w-uptime">uptime</a></td>
|
||||
<td><a href="#y-w">w</a></td>
|
||||
</tr>
|
||||
<tr>
|
||||
<td><a href="#w-wget">wget</a></td>
|
||||
<td><a href="#y-whoami">whoami</a></td>
|
||||
<td><a href="#z-whois">whois</a></td>
|
||||
<td><a href="#z-wget">wget</a></td>
|
||||
<td><a href="#aa-whoami">whoami</a></td>
|
||||
<td><a href="#ab-whois">whois</a></td>
|
||||
</tr>
|
||||
</table>
|
||||
|
||||
|
|
@ -844,12 +907,12 @@ du -sh resimler
|
|||
|
||||
Örnek:
|
||||
```bash
|
||||
# jobs
|
||||
$ jobs
|
||||
[1] Running bash download-file.sh &
|
||||
[2]- Running evolution &
|
||||
[3]+ Done nautilus .
|
||||
|
||||
# fg %1
|
||||
$ fg %1
|
||||
```
|
||||
|
||||
### i. `finger`
|
||||
|
|
@ -908,7 +971,10 @@ Disk kotanı gösterir.
|
|||
quota -v
|
||||
```
|
||||
|
||||
### p. `scp`
|
||||
### p. `reboot`
|
||||
Makine yeniden başlatır.
|
||||
|
||||
### q. `scp`
|
||||
Lokal sunucu ve uzak sunucu veya iki uzak sunucu arasında dosya aktarımını sağlar.
|
||||
|
||||
*lokal sunucudan uzak sunucuya*
|
||||
|
|
@ -925,7 +991,10 @@ scp -r kullanici@sunucu:dizin/kaynak_dizin hedef_dizin
|
|||
scp -P port kullanici@sunucu:dizin/kaynak_dosya hedef_dosya
|
||||
```
|
||||
|
||||
### q. `ssh`
|
||||
### r `shutdown -h`
|
||||
Makineyi kapatma komutudur. Genellikle `shutdown -h now` olarak kullanılır, `now` şimdi kapat anlamına gelir, farklı süreler de girilebilir.
|
||||
|
||||
### s. `ssh`
|
||||
ssh (SSH client) uzak makineye bağlanmak ve üzerinde komut çalıştırmak için tasarlanmış bir programdır.
|
||||
```bash
|
||||
ssh kullanici@sunucu
|
||||
|
|
@ -935,10 +1004,10 @@ ssh kullanici@sunucu
|
|||
ssh -p port kullanici@sunucu
|
||||
```
|
||||
|
||||
### r. `top`
|
||||
### t. `top`
|
||||
Anlık aktif işlemleri görüntüler.
|
||||
|
||||
### s. `traceroute`
|
||||
### u. `traceroute`
|
||||
Bir ip paketinin (örnek olarak ping işlemini gerçeleştirirken kullandığımız ICMP paketi de olabilir) hedef adresine varana kadar hangi sunucu ve/veya yönlendiriciler üzerinden geçtiğini görmemize imkan sağlayan bir programdır.
|
||||
|
||||
Örnek:
|
||||
|
|
@ -946,29 +1015,29 @@ Bir ip paketinin (örnek olarak ping işlemini gerçeleştirirken kullandığım
|
|||
traceroute 8.8.8.8
|
||||
```
|
||||
|
||||
### t. `uname`
|
||||
### v. `uname`
|
||||
Kernel bilgisini gösterir.
|
||||
```bash
|
||||
uname -a
|
||||
```
|
||||
|
||||
### u. `uptime`
|
||||
### w. `uptime`
|
||||
Sunucunun ne zamandır açık olduğunu gösterir.
|
||||
|
||||
### v. `w`
|
||||
### y. `w`
|
||||
Sunucuda kimin online olduğunu gösterir. `users` komutu da aynı işlevi görmektedir.
|
||||
|
||||
### w. `wget`
|
||||
### z. `wget`
|
||||
Dosya indirir.
|
||||
```bash
|
||||
wget dosya
|
||||
wget http://site.com/dosya.txt
|
||||
```
|
||||
|
||||
### y. `whoami`
|
||||
### aa. `whoami`
|
||||
Anlık giriş yapmış kullanıcı adını yazdırır.
|
||||
|
||||
### z. `whois`
|
||||
### ab. `whois`
|
||||
Domain'in whois bilgilerini gösterir.
|
||||
```bash
|
||||
whois domain
|
||||
|
|
|
|||
Loading…
Reference in New Issue