29 KiB
İçindekiler
- Basit Komutlar
1.1. Dosya Komutlar
1.2. Text Komutları
1.3. Dizin Komutları
1.4. SSH, Sistem Bilgisi & Ağ Komutları
1.5. İşlem İzleme Komutları - Basit Shell Programlama
2.1. Değişkenler
2.2 Diziler
2.3. String Yerleştirme
2.4. Fonksiyonlar
2.5. Koşullar
2.6. Döngüler - İpuçları
- Debugging
1. Basit Komutlar
a. export
Tüm çevre değişkenlerini göstermek için kullanılır. Özel bir çevre değişkeni özelliğini görüntülemek için, echo $VARIABLE_NAME
kullanın.
export
Örnek:
$ export
AWS_HOME=/Users/omergulen/.aws
LANG=en_US.UTF-8
LC_CTYPE=en_US.UTF-8
LESS=-R
$ echo $AWS_HOME
/Users/omergulen/.aws
b. whatis
whatis kullanıcı komutları, sistem çağrıları, kütüphane fonksiyonları ve manuel sayfasındaki diğer şeylerin açıklamasını görüntüler.
whatis bir_sey
Örnek:
$ whatis bash
bash (1) - GNU Bourne-Again SHell
c. whereis
whereis çalıştırabilir dosyaları, kaynak kodlarını ve manuel sayfalarını sistem tarafından otomatik oluşturulan bir veri tabanı ile araştırır.
whereis isim
Örnek:
$ whereis php
/usr/bin/php
d. which
which çalıştırabilir dosyaları belirtilmiş bir PATH (yol) içerisinde arar. Bu komut aranan çalıştırabilirlerin tam yolunu yazdırır.
which program_adi
Örnek:
$ which php
/c/xampp/php/php
e. clear
Pencere içeriğini temizler.
1.1. Dosya Komutları
cat | chmod | chown | cp | diff | file | find | gunzip | gzcat | gzip | head |
lpq | lpr | lprm | ls | more | mv | rm | tail | touch |
a. cat
UNIX veya Linux altında, aşağıdaki amaçlar için kullanılır.
- Text dosyalarını ekranda gösterir
- Text dosyalarını kopyalar
- Text dosyalarını birleştirir
- Yeni text dosyaları oluşturur
Örnek:
cat dosya_adi
cat dosya1 dosya2
cat dosya1 dosya2 > yeni_birlesmis_dosya
cat < dosya1 > dosya2 #dosya 1'i dosya2'ye kopyalar.
b. chmod
chmod
komutu "change mode" yani mod değiştir anlamına karşılık gelmektedir ve dosyanın veya dizinin okunabilir, yazılabilir ve çalıştırabilir olmasını değiştirebilir. Daha fazla bilgi için bu linki kontrol edin link.
chmod -secenekler dosya_adi
chmod +x -w calistir_ama_yazama
c. chown
chown komutu "change owner" yani sahibini değiştir anlamına karşılık gelmektedir ve verilen dosya veya dizinin sahibini kullanıcı ve grup olarak değiştirebilir. Basit kullanımı önce kullanıcı:grup adı gelir ve sonrasında dosya veya dizin adı verilir.
chown -secenekler kullanici:grop dosya_adi
d. cp
Dosyaları kopyalar.
cp dosya1 dosya2
cp /root/Desktop/file1.txt /var/www/html/file2.php
dosya1
kaynak yolunu dosya2
ise hedef yolunu belirtir.
e. diff
Dosyaları karşılaştırıp, farklılıklarını gösterir.
diff dosya1 dosya2
f. file
Dosya türünü belirler.
file dosya
Örnek:
$ file index.html
index.html: HTML document, ASCII text
g. find
Dizinde dosya arar.
find dizin secenek duzen(yapi)
Example:
$ find . -name README.md
$ find /home/ -name '*.png'
h. gunzip
Dosyaları gzip
ile çıkartır.
gunzip filename
i. gzcat
Çıkarmadan gzip ile sıkıştırılmış dosyalara bakmamızı sağlar.
gzcat dosya
j. gzip
Dosyaları sıkıştırır.
gzip dosya
k. head
Dosyanın ilk 10 satırını yazdırır.
head dosya
l. lpq
Yazıcı baskı sırasını yazdırır.
lpq
Örnek:
$ lpq
Sıra Sahip İş Dosya(lar) Toplam Boyut
active omergulen 59 deneme 399360 bytes
1st omergulen 60 (stdin) 0 bytes
m. lpr
Dosyayı yazıcıdan yazdırır.
lpr dosya
n. lprm
Yazıcı baskı sırasından bir iş siler.
lprm is_numarasi
o. ls
Dosyaları listelemek için kullanılır. Hiç bir yol veya dizin göstermezseniz bulunduğunuz dizinde çalışır. -l
gibi listeleyip daha çok bilgi veren ve -a
gibi tüm dosyaları (gizliler dahil) gösteren parametreleri vardır. Daha detaylı bilgi için link.
ls secenek
Örnek:
$ ls -la rwxr-xr-x 33 omergulen staff 1122 Mar 27 18:44 . drwxrwxrwx 60 omergulen staff 2040 Mar 21 15:06 .. -rw-r--r--@ 1 omergulen staff 14340 Mar 23 15:05 .DS_Store -rw-r--r-- 1 omergulen staff 157 Mar 25 18:08 .bumpversion.cfg -rw-r--r-- 1 omergulen staff 6515 Mar 25 18:08 .config.ini -rw-r--r-- 1 omergulen staff 5805 Mar 27 18:44 .config.override.ini drwxr-xr-x 17 omergulen staff 578 Mar 27 23:36 .git -rwxr-xr-x 1 omergulen staff 2702 Mar 25 18:08 .gitignore
p. more
Dosyanın ilk kısmını gösterir (Space
ile hareket eder ve q
ile çıkılır).
more dosya
q. mv
Dosyayı taşır.
mv dosya1 dosya2
dosya1
kaynak yolunu dosya2
ise hedef yolunu belirtir.
Ayrıca dosyanın ismini değiştirmek için kullanır.
mv eski_isim yeni_isim
r. rm
Dosyaları silmeye yarar. Bunu bir dizin üzerinde kullanmaya çalışmak hataya yol açar.
rm: directory: is a directory
To remove a directory you have to pass -r
which will remove the content of the directory recursively. Optionally you can use -f
flag to force the deletion i.e. without any confirmations etc.
Dizin silmek için -r
kullanmalısınız. Silinmeyen dosyaları zorla silmek için de -f
komutu kullanılmaktadır.
rm dosya
s. tail
Outputs the last 10 lines of file. Use -f
to output appended data as the file grows.
Dosyanın son 10 satırını yazdırır. -f
parametresiyle çıktıyı sona ekler dosya büyüdükçe.
tail dosya
t. touch
Yetki ve zaman etiketini günceller. Böylelikle dosya var olmamışsa yaratır.
touch dosya
Örnek:
$ touch trick.md
1.2. Text Komutları
awk | cut | echo | egrep | fgrep | fmt | grep | nl | sed | sort |
tr | uniq | wc |
a. awk
awk text dosyalarını idare etmek için en iyi araçtır. Tüm dosyaları satır satır idare eder. Değiştirmezseniz normal olarak kelimeleri ayırmak için boşluğu kullanır. En yaygın kullanımı aşağıdaki gibidir:
awk '/arama_yapisi/ { eslesme_gerceklesirse_gerceklesecek_komut; }' parcalanacak_text_dosyasi
/etc/passwd
dosyasını ele alalım. Dosyanın içeriği böyle oluyor normal şartlarda:
root:x:0:0:root:/root:/usr/bin/zsh
daemon:x:1:1:daemon:/usr/sbin:/usr/sbin/nologin
bin:x:2:2:bin:/bin:/usr/sbin/nologin
sys:x:3:3:sys:/dev:/usr/sbin/nologin
sync:x:4:65534:sync:/bin:/bin/sync
Şimdi sadece kullanıcı adlarını alalım buradan. -F
parametresi neye göre ayıracağımızı gösterir. Burada :
ayracımız oluyor. { print $1 }
komutu ilk karşılaştığı eşleşmeyi yazdırır.
awk -F':' '{ print $1 }' /etc/passwd
Komutu çalıştırdıktan sonra çıktı şöyle olacaktır.
root
daemon
bin
sys
sync
awk
' ı daha detaylı anlamak için, link'e göz atın.
b. cut
Dosyanın her satırından seçilen kısımları siler veya gösterir.
example.txt
red riding hood went to the park to play
- boşlukla ayrı ve 2. , 7. , 9. elemanları göster*
cut -d " " -f2,7,9 ornek.txt
riding park play
c. echo
Bir satır text yazdırır.
"Hello World" yazdır
echo Hello World
Hello World
"Hello World" 'u kelimeleri arasında yeni satır koyarak yazdırır
echo -ne "Hello\nWorld\n"
Hello
World
d. egrep
Girdiğimiz yapı ile eşleşen satırları yazdır - Uzun yazımı ('grep -E' (extended))
ornek.txt
Lorem ipsum
dolor sit amet,
consetetur
sadipscing elitr,
sed diam nonumy
eirmod tempor
invidunt ut labore
et dolore magna
aliquyam erat, sed
diam voluptua. At
vero eos et
accusam et justo
duo dolores et ea
rebum. Stet clita
kasd gubergren,
no sea takimata
sanctus est Lorem
ipsum dolor sit
amet.
İçinde "Lorem" veya "dolor" geçen satırları yazdırır.
egrep '(Lorem|dolor)' ornek.txt
ya da
grep -E '(Lorem|dolor)' ornek.txt
Lorem ipsum
dolor sit amet,
et dolore magna
duo dolores et ea
sanctus est Lorem
ipsum dolor sit
e. fgrep
Girdiğiniz yapı ile tamamen eşleşen satırları yazdırır. ('grep -F' (fixed))
ornek.txt
Lorem ipsum
dolor sit amet,
consetetur
sadipscing elitr,
sed diam nonumy
eirmod tempor
foo (Lorem|dolor)
invidunt ut labore
et dolore magna
aliquyam erat, sed
diam voluptua. At
vero eos et
accusam et justo
duo dolores et ea
rebum. Stet clita
kasd gubergren,
no sea takimata
sanctus est Lorem
ipsum dolor sit
amet.
'(Lorem|dolor)' un tam olarak geçtiği satırları yazdırır
fgrep '(Lorem|dolor)' ornek.txt
ya da
grep -F '(Lorem|dolor)' ornek.txt
foo (Lorem|dolor)
f. fmt
Basit optimize text düzenleyici
ornek: ornek.txt (1 satır)
Lorem ipsum dolor sit amet, consetetur sadipscing elitr, sed diam nonumy eirmod tempor invidunt ut labore et dolore magna aliquyam erat, sed diam voluptua. At vero eos et accusam et justo duo dolores et ea rebum. Stet clita kasd gubergren, no sea takimata sanctus est Lorem ipsum dolor sit amet.
ornek.txt dosyasının çıktısı 20 karakter genişliğinde olacak
cat ornek.txt | fmt -w 20
Lorem ipsum
dolor sit amet,
consetetur
sadipscing elitr,
sed diam nonumy
eirmod tempor
invidunt ut labore
et dolore magna
aliquyam erat, sed
diam voluptua. At
vero eos et
accusam et justo
duo dolores et ea
rebum. Stet clita
kasd gubergren,
no sea takimata
sanctus est Lorem
ipsum dolor sit
amet.
g. grep
Text dosyalarının içine bakar. Dosya içerisinde arama yapmak için de kullanabilirsiniz.
grep yapi dosya
Örnek:
$ grep admin /etc/passwd
_kadmin_admin:*:218:-2:Kerberos Admin Service:/var/empty:/usr/bin/false
_kadmin_changepw:*:219:-2:Kerberos Change Password Service:/var/empty:/usr/bin/false
_krb_kadmin:*:231:-2:Open Directory Kerberos Admin Service:/var/empty:/usr/bin/false
Aramayı tersine çevirmek için -i
parametresini, belirli bir dizin altındaki tüm text dosyalarını taramak için ise -r
(recursive) parametresi kullanılabilir, örnek olarak:
$ grep -r admin /etc/
-w
(word) parametresi de sadece kelimeleri aramak için kullanılaiblir. grep
hakkında daha detaylı bilgi için: link.
h. nl
Dosyanın satırlarını numaralndırır
ornek.txt
Lorem ipsum
dolor sit amet,
consetetur
sadipscing elitr,
sed diam nonumy
eirmod tempor
invidunt ut labore
et dolore magna
aliquyam erat, sed
diam voluptua. At
vero eos et
accusam et justo
duo dolores et ea
rebum. Stet clita
kasd gubergren,
no sea takimata
sanctus est Lorem
ipsum dolor sit
amet.
ornek.txt'yi satır numaraları ile yazdır
nl -s". " ornek.txt
1. Lorem ipsum
2. dolor sit amet,
3. consetetur
4. sadipscing elitr,
5. sed diam nonumy
6. eirmod tempor
7. invidunt ut labore
8. et dolore magna
9. aliquyam erat, sed
10. diam voluptua. At
11. vero eos et
12. accusam et justo
13. duo dolores et ea
14. rebum. Stet clita
15. kasd gubergren,
16. no sea takimata
17. sanctus est Lorem
18. ipsum dolor sit
19. amet.
i. sed
Texti düzenlemek ve şekillendirmek için kullanılan bir editör
ornek.txt
Hello This is a Test 1 2 3 4
tüm boşlukları tire(-) ile değiştir
sed 's/ /-/g' ornek.txt
Hello-This-is-a-Test-1-2-3-4
tüm rakamları "d" ile değiştir
sed 's/[0-9]/d/g' ornek.txt
Hello This is a Test d d d d
j. sort
Text dosyasının satırlarını alfabetik sıralar
ornek.txt
f
b
c
g
a
e
d
sıralanmış ornek.txt
sort ornek.txt
a
b
c
d
e
f
g
rastgele sıralanmış ornek.txt
sort ornek.txt | sort -R
b
f
a
c
d
g
e
k. tr
Karakter silme veya değiştirme (translate)
ornek.txt
Hello World Foo Bar Baz!
tüm küçük harfleri büyük harf yap
cat ornek.txt | tr 'a-z' 'A-Z'
HELLO WORLD FOO BAR BAZ!
tüm boşlukları yeni satır yao
cat ornek.txt | tr ' ' '\n'
Hello
World
Foo
Bar
Baz!
l. uniq
Tekrar eden satırları sil ya da bildir
ornek.txt
a
a
b
a
b
c
d
c
sadece eşsiz satırları göster(önce sıralamanız(sort) gerekir yoksa düzgün çalışmayacaktır
sort ornek.txt | uniq
a
b
c
d
farklı satırları birer kere göster ve aynı olanların kaçar kere geçtiğini yaz
sort ornek.txt | uniq -c
3 a
2 b
2 c
1 d
m. wc
Dosyada kaç satır, kelime ve karakter olduğunu yazar.
wc dosya
Örnek:
$ wc ornek.txt
7459 15915 398400 ornek.txt
7459
satır, 15915
kelime ve 398400
karakter içerir.
1.3. Dizin Komutları
cd | mkdir | pwd |
a. cd
Sizi bir dizinden diğerine taşır(change directory). Aşağıdaki
$ cd
komutu sizi home
dizinine taşır. Bu komut isteğe bağlı dizin_adi
değişkeni alır ve sizi o dizine götürür.
cd dizin_adi
b. mkdir
Yeni dizin oluşturur.
mkdir dizin_adi
c. pwd
Şu an hangi dizinde olduğunu yazdırır(print working directory).
pwd
1.4. SSH, Sistem Bilgisi & Ağ Komutları
bg | cal | date | df | dig | du | fg | finger | last | man |
passwd | ping | ps | quota | scp | ssh | top | uname | uptime | w |
wget | whoami | whois |
a. bg
Durdurulmuş veya arka plana atılmış işlemleri listeler, arka planda durdurulmuş bir işi devam ettirir.
b. cal
Aylık takvimi gösterir.
c. date
Anlık tarih ve saati gösterir.
d. df
Disk kullanımını gösterir.
e. dig
Domain'in DNS bilgilerini alır.
dig domain
f. du
Dosya ve dizinlerin disk kullanımını gösterir. Daha fazla bilgi için: link
du [secenek] [dosya|dizin]
Seçenekler:
-h
(human readable) Çıktıyı kilobyte (K), megabyte (M) ve gigabyte (G) olarak verir.-s
(supress or summarize) dizinin toplam boyutunu yazar ve alt dizinler için rapor verir.
Örnek:
du -sh resimler
1.4M resimler
g. fg
Ön planda çalışan en son işlemi getirir.
h. finger
Kullanıcı hakkında bilgi verir.
finger kullanici_adi
i. last
Bahsedilen kullanıcının son girişini gösterir.
last seninKullanici_adin
j. man
Bir komutun dökümantasyonunu gösterir.
man komut
Örnek:
man cd
man ls
k. passwd
Belirtilen kullanıcı (belirtilmezse giriş yapmış kullanıcı) şifre belirlenmesini veya değiştirilmesini sağlar.
passwd [secenek] [kullanici]
Örnek:
passwd
sudo passwd jeff
l. ping
Sunucuyu pingler ve sonucu yazdırır.
ping sunucu_ip_or_domain
m. ps
İşlemleri (processes) görüntüler.
ps -u kullanici_adi
n. quota
Disk kotanı gösterir.
quota -v
o. scp
Lokal sunucu ve uzak sunucu veya iki uzak sunucu arasında dosya aktarımını sağlar.
lokal sunucudan uzak sunucuya
scp kaynak_dosya kullanici@sunucu:dizin/hedef_dosya
uzak sunucudan lokal sunucuya
scp kullanici@sunucu:dizin/kaynak_dosya hedef_dosya
scp -r kullanici@sunucu:dizin/kaynak_dizin hedef_dizin
Özel bir porta bağlanmak için -P
parametresi kullanılabilir.
scp -P port kullanici@sunucu:dizin/kaynak_dosya hedef_dosya
p. ssh
ssh (SSH client) uzak makineye bağlanmak ve üzerinde komut çalıştırmak için tasarlanmış bir programdır.
ssh kullanici@sunucu
Özel bir porta bağlanmak için -P
parametresi kullanılabilir
ssh -p port kullanici@sunucu
q. top
Anlık aktif işlemleri görüntüler.
r. uname
Kernel bilgisini gösterir.
uname -a
s. uptime
Sunucunun ne zamandır açık olduğunu gösterir.
t. w
Sunucuda kimin online olduğunu gösterir.
u. wget
Dosya indirir.
wget dosya
wget http://site.com/dosya.txt
v. whoami
Anlık giriş yapmış kullanıcı adını yazdırır.
w. whois
Domain'in whois bilgilerini gösterir.
whois domain
1.5. İşlem İzleme Komutları
kill | killall | & | nohup |
a. kill
Verilen ID ile işlemleri sonlandırır.
kill PID
b. killall
Verilen isimdeki tüm işlemleri sonlandırır.
killall islem_adi
c. &
&
simgesi verilen işlemin sonuna eklenir ve arka planda çalışacağını gösterir.
komut &
d. nohup
"No Hang Up" sözüne karşılık gelen nohup komutu, "kapatma" anlamına gelir. Yani shell'den çıktığınızda dahi çalışmayı sürdürür.
nohup komut
&
ile birlikte kullanarak arka plan işlemi oluşturulabilir
nohup komut &
2. Basit Shell Programlama
shebang
bash programlamanın ilk satırına yazılan belirli text'e denir. Bu satır script'in tek başına sh, bash, python, php gibi programları yazmadan çalışabilmesini sağlar.
#!/bin/bash
2.1. Değişkenler
bash üzerinde değişken yaratmak diğer dillerde olduğu gibidir. Veri tipleri yoktur. Bash içinde değişkenler sayı, karakter, karakter dizisi gibi şeyler alabilir. Başlangıçta tanımlarken ne olduğunu belirtmenize gerek yoktur, vermek istediğiniz değere eşitlemek yeterli olacaktır.
Örnek:
str="hello world"
Yukarıdaki satır str
adında bir değişken oluşturur ve "hello world" stringini atar. Değeri okumak için değişken isminin başına $
koymak yeterlidir.
Örnek:
echo $str # hello world
2.2. Diziler
Diğer diller gibi bash de dizilere sahiptir. Diziler birden çok değer içerek değişkenlerdir.Dizilerin değerleri için sayı sınırı yoktur. Bash'de ki dizler sıfır tabanlıdır. İlk eleman 0 ile belirtilir. Bir kaç dizi oluşturma yolu vardır, aşağıda gösterildiği gibi:
Örnekler:
dizi[0] = deger
dizi[1] = deger
dizi[2] = deger
dizi=([2]=deger [0]=deger [1]=deger)
dizi=(deger deger deger)
Bir dizinin özel bir değerini yazdırmak için:
${dizi[i]} # belirteç "i" için
Hiç bir belirteç verilmezse, dizi 0'dan başlar. Dizide kaç değer olduğunu öğrenmek için aşağıdaki yazım kullanılır:
${#dizi[@]}
Bash ayrıca üçlü durumlara sahiptir. Aşağıdaki durumlara bakınız.
${degisken:-word} # degisken varsa ve "null" değilse, degeri dondur; aksi halde "word" ü döndür
${degisken:=word} # degisken varsa ve "null" değilse, degeri dondur; aksi halde "word" e eşitle ve değerini döndür
${degisken:+word} # degisken varsa ve "null" değilse, "word" ü döndür; aksi halde "null" döndür
${degisken:offset:length} # alt dizi ilerlemesi yapar. $degisken 'in alt dizilerini karakter uzunluğuna göre dallandırarak döndürür
2.3 String Yerleştirme
Stringleri düzenlemede bir kaç örneği inceleyelim
${degisken#deger} # eğer verilen "deger" degisken'in değerinin başıyla eşleşiyorsa, eşleşen en kısa kısmı sil ve geri kalanı yazdır
${degisken##deger} # eğer verilen "deger" degisken'in değerinin başıyla eşleşiyorsa, eşleşen en uzun kısmı sil ve geri kalanı yazdır
${degisken%deger} # eğer verilen "deger" degisken'in değerinin sonuyla eşleşiyorsa, eşleşen en kısa kısmı sil ve geri kalanı yazdır
${degisken%%deger} # eğer verilen "deger" degisken'in değerinin sonuyla eşleşiyorsa, eşleşen en uzun kısmı sil ve geri kalanı yazdır
${degisken/deger/yeni_deger} # Değişkenin değeri içinde "deger" ile eşleşen en uzun kısım ile "yeni_deger" değiştirilir. Sadece ilk eşleşme değiştirilir
${degisken//deger/string} # Değişkenin değeri içinde "deger" ile eşleşen en uzun kısım ile "yeni_deger" değiştirilir. Tüm eşleşmeler değiştirilir
${#degisken_ismi} # değişkenin değerinin uzunluğunu string olarak döndürür
2.4. Fonksiyonlar
Tüm programlama dillerinde olduğu gibi, bash'de de fonksiyonları birden fazla satır kodu tek seferde çalıştırmak ve tekrarlamak için kullanbiliriz. Fonksiyon tanımlamak function my_func { my_code }
yazmak kadar kolay. Fonksiyon çağırmak da başka bir programı çağırmakla aynı şekilde sadece adını yazmanız yeterli.
functname() {
shell commands
}
Örnek:
#!/bin/bash
function hello {
echo world!
}
hello
function say {
echo $1
}
say "hello world!"
Yukarıdaki kodu çalıştırdığımızda hello
fonksiyonu "world!" yazdıracaktır. Yukarıdaki hello
ve say
fonksiyonları özdeştir. Tek farkları say
fonksiyonu parametre alır ve aldığı ilk parametreyi echo
komutu ile yazdırır. Argümanlar scripti çalıştırırkenki sırayla isimlendirilir. 1,2 ($1,$2)
2.5. Koşullar
Bash'deki koşullar diğer programlama dilleri ile aynıdır. if
ifadesi doğru ise then
durumu çalışır.
if [ifade]; then
ifade doğru ise çalışacak durum
else
ifade yanlış ise çalışacak durum
fi
Bazen iç içe if - else yazmak kafa karıştırıcı olabilir, bunun için case statements
denilen (switch-case) yapıları bulunur.
case ifade in
yapi1 )
durum-komut ;;
yapi2 )
durum-komut ;;
...
esac
İfade Örnekleri:
durum1 && durum2 # iki durum da doğru olmalı
durum1 || durum2 # en az biri doğru olmalı
str1=str2 # str1 ve str2 eşittir
str1!=str2 # str1 ve str2 eşit değildir
str1<str2 # str1, str2'den azdır
str1>str2 # str1, str2'den çoktur
-n str1 # str1 "null" değildir (str1'in karakter uzunluğu 0'dan fazla)
-z str1 # str1 "null" dur (str1'in karakter uzunluğu 0)
-a dosya # dosya var (oluşturulmuş)
-d dosya # dosya var (oluşturulmuş) ve dosya bir dizin
-e dosya # dosya var; -a ile aynı
-f dosya # dosya var ve düzgün bir dosya (dizin veya özel dosya türü değil)
-r dosya # okuma yetkin var
-s dosya # dosya var ve boş değil
-w dosya # yazma yatkin var
-x dosya # dosya ve dizin üzerinde çalıştırma yetkin var, dizin ise çalıştırma yetkisi arar
-N dosya # son okumadan beri dosya değiştirilmiş
-O dosya # dosyanın sahibisin ( owner )
-G dosya # dosya'nın group ID'si seninki ile eşleşiyor (birden çok grupta ise, grouplarından biri ile)
dosya1 -nt dosya2 # dosya1, dosya2'den daha yeni
dosya1 -ot dosya2 # dosya1, dosya2'den daha eski
-lt # daha az (less than)
-le # daha az veya eşit (less than or equal)
-eq # eşit (equal)
-ge # daha büyük veya eşit (greater than or equal)
-gt # daha büyük (greater than)
-ne # eşit değil (not equal)
2.6. Döngüler
Bash üzerinde üç tip döngü vardır. for
, while
ve until
.
Farklı for
Yazımı (Syntax):
for x := 1 to 10 do
begin
durum - komutlar
end
for dongu_adi [in list]
do
$name kullanan durum ve komutlar
done
for (( baslatma ; bitis_kosulu ; degisiklik ))
do
durum ve komutlar...
done
while
Syntax:
while kosullar; do
durum ve komutlar
done
until
Syntax:
until kosullar; do
durum ve komutlar
done
3. İpuçları
Alias (Takma ad) ekleme
bash_profile
dosyasını nano ~/.bash_profile
komutu ile veya vim ~/.bash_profile
komutu ile açın
alias dockerlogin='ssh www-data@omergulen.local -p2222' # adınızı .bash_profile' e ekleyin
Çabukça Özel Bir Dizine Gitme
nano ~/.bashrc
export otel_kayitlari="/workspace/hotel-api/storage/logs"
source ~/.bashrc
cd $otel_kayitlari
Yakalanmalardan Çıkış | Exit traps
Bash script'inizi daha düzenli, hatasız ve arkada gereksiz işlem bırakmayacak şekilde yazın.
function finish {
# temizlemeyi yapın örn. açık kalan gereksiz işlemleri sonlandır
jobs -p | xargs kill
}
trap finish EXIT
Çevre değişkenlerinizi kaydedin
export FOO = BAR
yaptığınızda, değişkenleriniz bu shell'de ve bunun üzerinden açılan shell'lerde etkili olacaktır. Kalıcılığı sağlamak için ~/.bash_profile
dosyasına aşağıdaki komutu ekleyin.
echo export FOO=BAR >> ~/.bash_profile
Scriptlerinize erişim
Scriptlerinize kolayca erişmek için home klasörünüzün içinde mkdir ~/bin
komutuyla bin
dizini oluşturabilirsiniz, artık tüm scriptlerinizi bu dizine koyup erişebilirsiniz.
Eğer erişemezseniz, aşağıdaki kodu ~/.bash_profile
dosyanıza eklemeyi ve source ~/.bash_profile
komutunu çalıştırmayı deneyin.
# PATH değişkenini belirtin
if [ -d "$HOME/bin" ] ; then
PATH="$HOME/bin:$PATH"
fi
4. Derleme | Debugging
bash
komutuna farklı parametreler vererek kolayca scriptinizi derleyebilirsiniz. Örneğin -n
parametresi kodu çalıştırmayıp sadece hata kontrolü yapacaktır, -v
komutları çalıştırmadan yazdıracak, -x
ise işlem bittikten sonra kodları yazdıracaktır.
bash -n script_adi
bash -v script_adi
bash -x script_adi
Katkı Sağlama
- Sorunları bildir How to
- Geliştirmeler ile birlikte "pull request" açın How to
- Bilginin yayılmasına yardımcı olun.